ལམ་གཙོ་རྣམ་གསུམ་བཞུགས་སོ། ། 三主要道颂
（བོད་རྒྱ་ཤན་སྤྱར་གྱི་ལམ་གཙོ་རྣམ་གསུམ།）
རྗེ་བཙུན་བླ་མ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།།
顶 礼 至 尊 一 切 上 师
རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོའི་དོན།།
一 切 佛 经 心 要 义
རྒྱལ་སྲས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པའི་ལམ།།
是 诸 菩 萨 所 赞 道
སྐལ་ལྡན་ཐར་འདོད་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་ངོགས་དེ།།
有 缘 求 解 脱 津 梁
ཇི་ལྟར་ནུས་བཞིན་བདག་གིས་བཤད་པར་བྱ།།
我 今 随 力 而 宣 说
གང་དག་སྲིད་པའི་བདེ་ལ་མ་ཆགས་ཤིང་།།
于三 有 乐 不 贪 着
དལ་འབྱོར་དོན་ཡོད་བྱ་ཕྱིར་བརྩོན་པ་ཡིས།།
为 暇 满 义 而 精 进
རྒྱལ་བ་དགྱེས་པའི་ལམ་ལ་ཡིད་རྟོན་པའི།།
志依 胜 者 所 喜 道
སྐལ་ལྡན་དེ་དག་དང་བའི་ཡིད་ཀྱིས་ཉོན།།
诸 有 缘 者 净 意 听
རྣམ་དག་ངེས་འབྱུང་མེད་པར་སྲིད་མཚོ་ཡི།།
无出 离 心 无 息 灭
བདེ་འབྲས་དོན་གཉེར་ཞི་བའི་ཐབས་མེད་ལ།།
希 求 有 海 乐 果 法
སྲིད་ལ་བརྐམ་པ་ཡིས་ཀྱང་ལུས་ཅན་རྣམས།།
由 贪 有 乐 缚 众 生
ཀུན་ནས་འཆིང་ཕྱིར་ཐོག་མར་ངེས་འབྱུང་བཙལ།།
故 先 寻 求 出 离 心
དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཚེ་ལ་ལོང་མེད་པ།།
暇 满 难 得 寿 无 常
ཡིད་ལ་གོམས་པས་ཚེ་འདིའི་སྣང་ཤས་ལྡོག།
串 习 能 除 此 生 欲
ལས་འབྲས་མི་བསླུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྣམས།།
业 果 不 虚 轮 回 苦
ཡང་ཡང་བསམ་པས་ཕྱི་མའི་སྣང་ཤས་ལྡོག།
勤 思 消 除 后 世 贪
དེ་ལྟར་གོམས་པས་འཁོར་བའི་ཕུན་ཚོགས་ལ།།
修 已 于 轮 回 盛 事
ཡིད་སྨོན་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་མི་སྐྱེ་ཞིང་།།
不 生 刹 那 之 希 望
ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་ཐར་པ་དོན་གཉེར་བློ།།
昼 夜 唯 求 解 脱 心
བྱུང་ན་དེ་ཚེ་ངེས་འབྱུང་སྐྱེས་པ་ལགས།།
起 时 是 生 出 离 心
ངེས་འབྱུང་དེ་ཡང་རྣམ་དག་སེམས་བསྐྱེད་ཀྱིས།།
若 无 菩 提 心 摄 持
ཟིན་པ་མེད་ན་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི།།
出 离 不 成 无 上 觉
ཕུན་ཚོགས་བདེ་བའི་རྒྱུ་རུ་མི་འགྱུར་བས།།
圆 满 安 乐 之 因 故
བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད།།
智 者 应 发 菩 提 心
ཤུགས་དྲག་ཆུ་བོ་བཞི་ཡི་རྒྱུན་གྱིས་ཁྱེར།།
四 瀑 流 冲 难 阻 止
བཟློག་དཀའ་ལས་ཀྱི་འཆིང་བ་དམ་པོས་བསྡམས།།
业 力 绳 索 紧 密 系
བདག་འཛིན་ལྕགས་ཀྱི་དྲ་བའི་སྦུབས་སུ་ཚུད།།
投 入 我 执 铁 笼 中
མ་རིག་མུན་པའི་སྨག་ཆེན་ཀུན་ནས་འཐིབས།།
无 明 黑 暗 笼 罩 之
མུ་མེད་སྲིད་པར་སྐྱེ་ཞིང་སྐྱེ་བ་རུ།།
无 边 有 中 生 又 生
སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱིསརྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མནར།།
三 苦 逼 迫 常 无 断
གནས་སྐབས་འདི་འདྲར་གྱུར་བའི་མ་རྣམས་ཀྱི།།
诸 母 情 状 与 处 境
ངང་ཚུལ་བསམས་ནས་སེམས་མཆོག་བསྐྱེད་པར་མཛོད།
思 已 发 起 殊 胜 心
གནས་ལུགས་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་མི་ལྡན་ན།།
不 具 通 达 真 理 慧
ངེས་འབྱུང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་གོམས་བྱས་ཀྱང་།།
虽 修 出 离 菩 提 心
སྲིད་པའི་རྩ་བ་བཅད་པར་མི་ནུས་པས།།
不 能 断 除 有 根 故
དེ་ཕྱིར་རྟེན་འབྲེལ་རྟོགས་པའི་ཐབས་ལ་འབད།།
应 勤 通 达 缘 起 法
གང་ཞིག་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི།།
能 见 轮 涅 一 切 法
རྒྱུ་འབྲས་ནམ་ཡང་བསླུ་བ་མེད་མཐོང་ཞིང་། །
从 因 生 果 皆 不 虚
དམིགས་པའི་གཏད་སོ་གང་ཡིན་ཀུན་ཞིག་པ། །
且 能 破 诸 所 执 境
དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དགྱེས་པའི་ལམ་ལ་ཞུགས། །
彼 入 佛 陀 所 喜 道
སྣང་བ་རྟེན་འབྲེལ་བསླུ་བ་མེད་པ་དང་། །
现 相 缘 起 不 虚 妄
སྟོང་པ་ཁས་ལེན་བྲལ་བའི་གོ་བ་གཉིས། །
离 执 空 性 二 了 解
ཇི་སྲིད་སོ་སོར་སྣང་བ་དེ་སྲིད་དུ། །
何 时 见 为 相 违 者
ད་དུང་ཐུབ་པའི་དགོངས་པ་རྟོགས་པ་མེད། །
尚 未 通 达 佛 密 意
ནམ་ཞིག་རེས་འཇོག་མེད་པར་ཅིག་ཅར་དུ། །
不 复 轮 替 而 同 时
རྟེན་འབྲེལ་མི་བསླུར་མཐོང་བ་ཙམ་ཉིད་ནས། །
甫 见 不 欺 缘 起 已
ངེས་ཤེས་ཡུལ་གྱི་འཛིན་སྟངས་ཀུན་འཇིག་ན། །
普 灭 实 执 所 执 境
དེ་ཚེ་ལྟ་བའི་དཔྱད་པ་རྫོགས་པ་ལགས། །
彼 时 见 观 察 圆 满
གཞན་ཡང་སྣང་བས་ཡོད་མཐའ་སེལ་བ་དང་།
又 由 现 相 除 有 边
སྟོང་པས་མེད་མཐའ་སེལ་ཞིང་སྟོང་པ་ཉིད། །
及 由 空 性 除 无 边
རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འཆར་བའི་ཚུལ་ཤེས་ན། །
若 知 空 性 现 因 果
མཐར་འཛིན་ལྟ་བས་འཕྲོག་པར་མིའགྱུར་རོ། །
不 为 边 执 见 所 夺
དེ་ལྟར་ལམ་གྱི་གཙོ་བོ་རྣམ་གསུམ་གྱི། །
如 是 三 主 道 诸 要
གནད་རྣམས་རང་གིས་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་ཚེ། །
子 能 如 实 通 达 时
དབེན་པ་བསྟེན་ཏེ་བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་བསྐྱེད་ནས། །
当 依 静 处 起 精 进
གཏན་གྱི་འདུན་མ་མྱུར་དུ་སྒྲུབས་ཤིག་བུ། །
速 疾 成 办 究 意 愿
ཞེས་པ་འདི་ནི་མང་ཏུ་ཐོས་པའི་དགེ་སློང་བློ་བཟང་གྲགས་པའི་དཔལ་གྱིས་
此是多闻比丘洛桑札巴贝 (善慧名称吉祥)
ཚ་ཁོ་དཔོན་པོ་ངག་དབང་གྲགས་པ་ལ་གདམས་པའོ།། །
对弟子嘉绒堪钦擦柯·阿旺扎巴之教言
藏传中各教派都非常重视学修与教授《三主要道》法；解放前汉地僧人到藏地学修佛法者由哲蚌寺嘉绒康参出过几位格西。近代显密圆通的著名爱国高僧能海上师（法名，云丹嘉措），本是四川新都宝光寺僧人，嗣后接法于佛源和尚，为禅门临济宗第四十四世法脉。出家后不畏艰辛两度入藏求法，曾于哲蚌寺洛萨岭嘉绒康村学修藏传佛法，于汉地，一生创建了多处显密道场。讲经弘法、注译密宗经典，尤其在沟通汉藏文化等方面作出了杰出贡献。能海上师在汉地大力弘扬三主要道等菩提道次第法，使藏传真正得以在汉地兴盛弘传，因能海上师的修行境界高深与弘法事业的广大而被称颂为文殊菩萨的化身。
此《三主要道》文是至尊宗喀巴大师为其弟子嘉绒堪钦擦柯·阿旺扎巴所作。嘉绒堪钦擦柯·阿旺扎巴被称为“宗喀巴大师最初四徒”之一。至尊宗喀巴大师对阿旺扎巴大师似乎是从心深处的疼爱，所以词句颇具影响力，“菩提道次第”是三世诸佛所共履的康庄大道，是三界中唯一的明灯。而《三主要道》就像是它的心要或命根一样。
我们要想利他就必须成办佛位，为成办佛位就必须懂得修法，为修法就必须要听法，而所听之法又必须是一种无谬之道。
《三主要道》就像是能支撑一切道之主心木，不管你是修显还是修密，决定需要由这三种道来摄持。凡为出离心所摄持的，就是解脱的因；凡为菩提心所摄持的，就是一切智的因；凡为正见所摄持的，就是轮回的对治法。否则的话，你便会造非福不善业堕于恶趣，造福业生于欲界天人中，造不动业生于色、无色界天中。如果没有三主要道的摄持，无论你假装修什么法一一气脉明点、大印、大圆满、生圆次第等等，这一切除了是轮回的因外，一点也不会成为解脱或一切智的因。
京俄瓦对格西浦穹瓦曾如是回答说：“相较于善巧五明、能经劫入三摩地、具足五种神通、获得八大悉地，阿阇黎，不要说“道次第”在相续中生起，就算是只知道一点点“道次第”，我也宁可选这种。因为我以前曾无数次地善巧五明，能经劫入三摩地，具足五种神通，获得八大悉地，但却不能超越轮回；但是如果我能对觉窝所说的“菩提道次第”获得决定，那么我一定能够遮退轮回。”
此《三主要道》是一切的心要精华，所有经论之义都可摄入“三士道次第”中，它又能摄入《三主要道》中。
那么这是怎样摄入的呢？当知所有经论之义说的都不外乎是帮助诸化机获得佛位的方便，为获佛位就必须学习方便智慧二因，这二种因最主要的成份就是菩提心与正见这二个，为了使这二个在相续中生起，就要把自己耽著轮回圆满的心整个地颠倒过来。这种希求自己解脱轮回的合格出离心生不起来，希望其它有情解脱轮回的大悲心就不会生起，所以没法不要这个出离心。为了成办佛的色身，必须积集福德资粮，这主要归究于菩提心，成办法身智慧资粮中最重要的是正见。因此一切道要都能摄入三主要道而修，这是妙音直接赐予大宝师尊宗喀巴的殊胜教授。
最初没有出离心就无法使心趋向佛法，没有菩提心佛法就不会成为大乘道，没有正见就无法断尽二障，所以这三者被称之为《三主要道》。
一旦在“三主要道”中生起某些觉受，那么你的一切所作都能成为佛法。如果未由这三种摄持，那么无论你做什么都不外乎是轮回之因，如《道次第广论》中所说：“由是因缘，若未由多异门，观察修习生死过患，于生死盛事破除贪爱，获得对治。又未如理以正观慧观无我义，又离修习二菩提心。，余诸善行，唯除少数依福田力，悉是庸常集摄，转生死轮。”
出于同样的考虑，噶当派祖师也曾说过：“人人都有本尊可修，人人都有密咒可念，这都是因为没人有可思惟的正法。”
因此，如果我们这些人要想修真正的佛法，那就必须使自己的一切所作成为解脱与一切智之因，为了这一目的，就应在“三主要道”中生起觉受。这三者如同“菩提道次第”的心要或命根，正如至尊一切智宗喀巴所说：“我之所说是以《菩提道炬论》为根本教典，并以此三为道之根本而说的”。
宗喀巴大师与嘉绒堪钦擦柯·阿旺扎巴这位弟子的关系十分亲密。在《三主要道》的末颂中说：“如是三主道诸要，吾子如实通达时，当依静处起精进，速疾成办究竟愿。”称阿旺扎巴大师为“吾子”，表明大师非同一般的慈爱。宗喀巴大师从未对其他弟子以同样的字眼称谓。在阿旺扎巴大师回到家乡嘉摩绒地区并大力弘法时，宗喀巴大师先后寄了三封信给他(均收入《宗喀巴大师散集》)，在首封信的结尾部分，大师勉励他要奉行大师之教，希望他在一切生中能像大师一样地行持与发愿。大师答应，将把成佛后的第一口正法甘露赐给这位钟爱的弟子。其言词如下：
“阿旺扎巴具慧徒，我之言教汝追踪，一切生中诸信愿, 相应而行成佛时，首份甘露赐汝用。
这是名副其实的善知识擦柯巴·堪钦阿旺扎巴因在嘉摩擦瓦绒为僧侣修建了空前的寺院而致函通报，由多闻比丘洛桑扎巴于耶迪拉山寺专此回复，祝吉祥！”
需要提出的是，经查阅读颂很多网上转发的藏汉文对照《三主要道》颂，发现都出现了这样的差错：就是原本应该是：“
暇 满 难 得 寿 无 常，
串 习 能 除 此 生 欲。
业 果 不 虚 轮 回 苦，
勤 思 消 除 后 世 贪。”
的颂文，将前两句与后两句调换而误写成：
“业 果 不 虚 轮 回 苦，
勤 思 消 除 后 世 贪。
暇 满 难 得 寿 无 常，
串 习 能 除 此 生 欲。”
望大家今后多多注意、纠正。
，成就慈悲喜舍，速证佛果！
！
！
!
：
ཨོཾ་མུ་ནི་མུ་ནི་མ་ཧཱ་མུ་ན་ཡེ་སྭཱ་ཧཱ།།
嗡 牟尼 牟尼 麻哈牟尼耶 娑哈！
ཨོཾ་མུ་ནི་མུ་ནི་མ་ཧཱ་མུ་ན་ཡེ་སྭཱ་ཧཱ། །
嗡 牟尼 牟尼 麻哈牟尼耶 娑哈！
ཨོཾ་མུ་ནི་མུ་ནི་མ་ཧཱ་མུ་ན་ཡེ་སྭཱ་ཧཱ། །
嗡 牟尼 牟尼 麻哈牟尼耶 娑哈！
(念诵心咒多多益善)
欢迎关注觉美格西
公众平台，弘扬正法，
共同学习进步